Powtórka z fizykoterapii - Laseroterapia

Hej! Dzisiaj opowiemy Wam nie tylko o zabiegach laseroterapii, ale również szybko powtórzymy budowę i podział jaki możemy zastosować właśnie w przypadku laserów wykorzystywanych w terapii. Życzymy miłej lektury ;)

Budowa lasera 

Każdy laser składa się z 3 podstawowych elementów:

• ośrodka laserującego, którym może być gaz, ciecz, ciało stałe lub półprzewodnik; 
• układu pompującego, czyli źródła energii wzbudzenia, które może być termiczne, elektryczne, radioaktywne lub chemiczne; 
• komory rezonatora optycznego, w którym dwa równoległe zwierciadła- nieprzepuszczalne i półprzepuszczalne – odpowiadają za kierunek emisji promieniowania.

 

Działanie lasera 

Przebiega w 3 etapach:

1. Wzbudzanie atomów ośrodka laserującego pod wpływem dostarczonej energii. 
2. Stymulowanie emisji dalszych fotonów. 
3. Emisja promieniowania laserowego.
   

Cechy charakterystyczne światła laserowego:

    Monochromatyczność, czyli jednobarwność promieniowania, oznacza, że promieniowanie emitowane przez lasery ma prawie jednakową długość fali, czyli lasery pracujące w paśmie widzialnym wysyłają jednobarwną wiązkę promieniowania.

    Spójność (koherentność) światła laserowego oznacza taką samą fazę fal zarówno przestrzenną (dotyczącą różnych punktów źródła promieniowania), jak i czasową (dotyczącą jednego punktu w różnych momentach czasu).

    Równoległość (kolimacja) wiązki, czyli mała rozbieżność kątowa, oznacza, że wiązka promieni wysyłana na dużą odległość minimalnie zmienia rozmiar;


    Intensywność oznacza, że cała moc promieniowania zawarta jest w wąskiej wiązce promieni światła laserowego.

Działanie promieniowania laserowego na tkanki

    Światło laserowe skierowane na określoną powierzchnię ciała napotyka niejednorodną strukturę poszczególnych warstw, dlatego też różne może być jego oddziaływanie na tkanki. Część promieniowania laserowego na granicy faz dwóch ośrodków ulega odbiciu, co sprawia, że wraca w całości i pod tym samym kątem do ośrodka, z którego pochodzi. Odbiciu może ulec nawet 40-50% promieniowania i zależy to zarówno od kąta padania promieni (najmniejsze odbicie przy prostopadłym padaniu), jak i struktury powierzchni, typu tkanki, jej unaczynienia, pigmentacji itd. Pozostała część promieniowania wnika w tkankę, ulegając w różnym stopniu rozproszeniu, pochłanianiu i dalszej transmisji. Głębokość penetracji zależy od obecności w skórze fotoakceptorów, wody, naczyń krwionośnych w skórze właściwej, hemoglobiny oraz rozpraszającego światło kolagenu.

    Laseroterapię wykonuje się głównie w celu poprawy ukrwienia i odżywienia tkanek, pobudzenia i regeneracji komórek oraz stymulacji syntezy białek. Obserwuje się także działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne.

Lasery stosowane w medycynie 

Ze względu na moc promieniowania można je podzielić na:

• Lasery wysokoenergetyczne, powyżej 500 mW 
• Lasery średnioenergetyczne, od 7 do 500 mW 
• Lasery niskoenergetyczne, od 1 do 6 mW.
  

Ze względu na zastosowanie w medycynie wyróżnić można:

• Chirurgię laserową; 
• Terapię fotodynamiczną; 
• Laseroterapię niskoenergetyczną.
  

    W biostymulacji wykorzystywano początkowo lasery helowo-neonowe, generujące promieniowanie w sposób ciągły, o fali 632,8 nm – barwy czerwonej.

    Obecnie przede wszystkim stosuje się lasery półprzewodnikowe, które generują promieniowanie w sposób ciągły lub impulsowy o długości fali od 630nm do 980nm.

Metody wykonywania zabiegów:

• Metoda kontaktowa – głowica lasera dotyka ciała pacjenta; 
• Metoda bezkontaktowa - głowica lasera w odległości około 1 cm od ciała pacjenta; 
• Technika labilna – przesuwanie głowicy po ciele pacjenta; 
• Technika stabilna – naświetlanie punktowe
  
  

Dawkowanie energii promieniowania laserowego:

• W stanie przewlekłym: 6-20 J/cm2 
• W stanie podostrym: 3-6 J/cm2 
• W stanie ostrym: 0.1-3 J/cm2
  

Czas zabiegu: Powinien trwać około 30 min, na ogół trwa od kilku do kilkunastu minut (w realiach NFZ)

Wskazania:

• dna moczanowa 
• mięśniobóle 
• nerwobóle 
• rany, odleżyny, owrzodzenia; 
• stany zapalne tkanek miękkich, 
• stany pourazowe narządu ruchu; 
• stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych; 
• zmiany zwyrodnieniowe; 
• zespół cieśni nadgarstka; 
• ostroga piętowa; 
• zmiany zwyrodnieniowe.
  
  

Przeciwwskazania:

• ciąża 
• nowotwory; 
• nadczynność tarczycy; 
• stosowanie na gałki oczne oraz gruczoły wydzielania wewnętrznego; 
• ostre choroby bakteryjne, grzybicze i wirusowe; 
• padaczka; 
• krwawienie z przewodu pokarmowego; 
• wysoka gorączka; 
• menstruacja.
  

Autorem tekstu jest Aleksandra Raczyńska.
 

Bibliografia:

1. Fizjoterapia z elementami klinicznymi, Anna Straburzyńska Lupa, Gerard Straburzyński