Fizjoterapia jest wszędzie! - Pedagogika specjalna
Na czym polega kompleksowa rehabilitacja osób niesłyszących, niedosłyszących, niewidzących i niedowidzących?
Według definicji Ministerstwa Zdrowia "Rehabilitacja lecznicza ma na celu przywrócenie pełnej lub możliwej do osiągnięcia sprawności fizycznej i psychicznej, zdolności do pracy oraz poprawę jakości życia". Dla osób, które posiadają dysfunkcję narządu wzroku lub słuchu ważne jest poczucie bezpieczeństwa, wykorzystanie pozostałych zmysłów w taki sposób, aby samodzielnie funkcjonować w społeczeństwie[1]. Dzięki współpracy wielu specjalistów osiągnięcie zamierzonego celu rehabilitacji jest możliwe. Obok lekarza neurologa, okulisty, laryngologa, logopedy, psychologów oraz pedagogów duży udział w rehabilitacji powinien mieć fizjoterapeuta.Jaka jest rola fizjoterapeuty w procesie usprawniania osób z dysfunkcją wzroku lub słuchu?
Rola fizjoterapeuty polega na pomocy w przystosowaniu osoby z uszkodzonym wzrokiem, bądź słuchem do wykonywania czynności dnia codziennego, mimo braku danego zmysłu. Zakres udziału fizjoterapeuty w rehabilitacji obejmuje m.in. ogólne usprawnienie fizyczne, nauczenie wykonywania czynności życia codziennego, samodzielnego poruszania się w przestrzeni, posługiwania sprzętem rehabilitacyjnym oraz wykonywania wszystkich czynności metodami zastępującymi wykorzystanie danego zmysłu. Często konieczne jest również korygowanie wad postawy ciała, której stan uległ pogorszeniu na skutek zaburzenia percepcji i wykształcenia odruchów mających na celu kompensację braku określonego zmysłu[1].Zasady komunikacji z pacjentem
- Przed rozpoczęciem komunikacji należy przyciągnąć uwagę odbiorcy (na przykład poprzez delikatne dotknięcie jego ramienia lub stosując inny, umowny sygnał)
- Na wstępie należy się przedstawić (w dostępny dla danego pacjenta sposób),
- Za każdym razem należy sprawdzać swoje ustawienie względem danej osoby (adekwatnie do jej potrzeb i możliwości; biorąc pod uwagę oświetlenie, zaaparatowanie i preferencje osoby, z uwagi m.in. na to, z której strony lepiej słyszy, a u osób migających – prawo- lub leworęczność),
- Tempo przekazu musi być dostosowane do osoby (osoby mające problem z narządem słuchu niekiedy potrafią odczytywać słowa z ruchu warg, w takim wypadku należy mówić wolno, używając prostych zdań)
- Należy także upewniać się, czy przekazany komunikat został właściwie zrozumiany (i w razie potrzeby go powtórzyć, a gdy to konieczne – nieco zmodyfikować)[2].
Dostosowanie przez fizjoterapeutę rehabilitacji do pracy z osobami niewidomymi/niedowidzącymi, niesłyszącymi/niedosłyszącymi.
Najważniejszym elementem przed rozpoczęciem pracy z osobą mającą problem z narządem wzroku lub słuchu jest przeprowadzenie dokładnego wywiadu podmiotowego oraz przedmiotowego w celu poznania potrzeb, charakteru pacjenta, historii chorób oraz warunków mieszkaniowych i infrastruktury najbliższego otoczenia[1].
W przypadku słabowidzących, bądź niewidzących konieczne jest opanowanie bezwzrokowych metod przy wykonywaniu różnych czynności również w warunkach niekorzystnego oświetlenia. Osoba słabowidząca widzi duże przeszkody, rozpoznaje je, widzi drogę, kontrasty, kontury itp. Wszystko to ułatwia jej orientację przestrzenną i unikanie zagrożeń. Musi jednak nauczyć się wykorzystywania niedokładnych informacji pozyskiwanych wzrokiem. W pracy z osobami niedosłyszącymi/niesłyszącymi bardzo ważne jest poznanie stopnia, w którym pacjent słyszy oraz genezy powstania niepełnosprawności[2].
Najbardziej dotkliwe konsekwencje uszkodzenia słuchu występują wówczas, gdy jest to uszkodzenie w stopniu znacznym lub głębokim i istnieje od urodzenia, bądź wczesnego dzieciństwa. Wówczas nie rozwija się u niesłyszącego dziecka mowa dźwiękowa[3]. Głuchota częściowa to rodzaj niedosłuchu, w którym chory ma znacznie zaburzone odczuwanie tonów wysokich natomiast prawidłowe lub tylko nieznacznie ograniczone odczuwanie tonów niskich. Osoby niedosłyszące mogą poprawić swoją zdolność słyszenia za pomocą aparatów słuchowych[4]. Tak więc sposób komunikacji z osobą mającą problem z narządem wzroku lub słuchu powinien być indywidualnie dobrany do pacjenta.
Ważne są również ćwiczenia fizyczne, których celem jest ogólne usprawnienie i przeciwdziałanie skutkom mało aktywnego trybu życia m.in. zapobieganie otyłości, nadciśnieniu. Dzięki zaplanowaniu prawidłowego, satysfakcjonującego treningu może nastąpić poprawa samopoczucia i zwiększenie poczucia własnej wartości pacjenta.
Pamiętajcie także o tym, że osoby z niepełnosprawnością narządu wzroku lub słuchu mogą korzystać z psa przewodnika. Nie należy głaskać i rozpraszać psa, ponieważ jest on w pracy. A jeśli chcecie pomóc np. osobie niewidomej najlepiej jest przedstawić się i spytać czy ta osoba potrzebuje Waszej pomocy.
Jeśli spodobał się Wam ten artykuł – dajcie znać poprzez komentarz oraz polecajcie go dalej ;)
Autorem tekstu jest Kamila Kmiecik.
Bibliografia
- www.klucz.org.pl
- http://www.kul.pl/files/193/Gluchoniewidomi_Domagala-Zysk_Wiacek_Ksiazek.pdf
- http://www.praca.ffm.pl/doc/pnpz.pdf
- Głuchota – Wikipedia, wolna encyklopedia
Komentarze
Prześlij komentarz